Zaburzenia przetwarzania słuchowego, znane jako APD (auditory processing disorder), dotyczą trudności w przetwarzaniu dźwięków przez mózg, mimo że sam narząd słuchu działa prawidłowo. Osoby z APD mają problem z interpretacją i rozróżnianiem dźwięków, co może znacząco wpływać na ich codzienne funkcjonowanie, zwłaszcza w środowisku szkolnym czy zawodowym. Zaburzenia te występują zarówno u dzieci, jak i dorosłych, a ich objawy mogą być różne. W artykule przedstawiamy najczęstsze objawy APD oraz jak je rozpoznać.
Co to jest APD?
APD to zaburzenie, które wpływa na to, jak mózg przetwarza informacje dźwiękowe. Osoby z APD słyszą dźwięki, ale mają trudności z ich analizowaniem i interpretacją. Zaburzenia te mogą się ujawniać jako trudności ze zrozumieniem mowy, szczególnie w hałasie lub przy kilku jednoczesnych źródłach dźwięku. APD często bywa mylone z innymi zaburzeniami, takimi jak ADHD czy dysleksja, dlatego ważne jest zrozumienie specyficznych objawów tego schorzenia.
Więcej o diagnostyce APD możesz przeczytać w artykule „Diagnoza zaburzeń przetwarzania słuchowego” na stronie Poradnia Autostop.
Objawy APD u dzieci
Dzieci z APD mogą wykazywać różne trudności związane ze słyszeniem i przetwarzaniem dźwięków. Poniżej przedstawiamy najczęstsze objawy, które mogą wskazywać na zaburzenia przetwarzania słuchowego:
- Problemy z rozumieniem mowy w hałasie – Dzieci z APD mają trudności ze zrozumieniem, co mówią inni, szczególnie w głośnych miejscach, takich jak klasa czy plac zabaw.
- Potrzeba częstego powtarzania instrukcji – Dzieci z APD często proszą, aby coś zostało powtórzone, ponieważ nie są w stanie przetworzyć informacji za pierwszym razem.
- Trudności z rozróżnianiem podobnych dźwięków – APD sprawia, że dzieci mogą mylić podobne dźwięki, np. „b” i „p”, co wpływa na ich zdolność uczenia się i rozumienia języka.
- Trudności w zapamiętywaniu i rozumieniu instrukcji – Dzieci mają problem z przetwarzaniem sekwencji dźwięków, co wpływa na ich zdolność do zapamiętywania i realizacji złożonych poleceń.
- Opóźnienia w rozwoju mowy i języka – Zaburzenia przetwarzania słuchowego mogą powodować, że dziecko wolniej uczy się nowych słów, a także ma trudności z budowaniem poprawnych zdań.
- Brak koncentracji podczas zajęć słuchowych – Dzieci z APD łatwo się rozpraszają podczas słuchania, co może prowadzić do trudności w szkole.
Więcej o wsparciu dzieci z APD znajdziesz w artykule „Wsparcie dzieci z zaburzeniami przetwarzania słuchowego”.
Objawy APD u dorosłych
Dorośli z zaburzeniami przetwarzania słuchowego również mogą mieć trudności w sytuacjach wymagających koncentracji na dźwiękach. Najczęstsze objawy APD u dorosłych to:
- Trudności z rozumieniem mowy w hałaśliwym otoczeniu – Dorośli z APD często mają problem ze zrozumieniem rozmów, zwłaszcza gdy rozmawiają w grupie lub w miejscach z dużym natężeniem dźwięku.
- Problemy z zapamiętywaniem informacji słuchowych – Dorośli mogą mieć trudności z zapamiętaniem szczegółów usłyszanych instrukcji lub informacji przekazywanych ustnie.
- Szybkie zmęczenie podczas słuchania – Koncentracja na słuchaniu wymaga od osób z APD znacznie więcej energii, przez co szybko się męczą, próbując nadążyć za rozmówcą.
- Mylenie podobnych słów lub dźwięków – APD może sprawiać, że dorośli mają problem z rozróżnianiem słów brzmiących podobnie, co utrudnia poprawną interpretację komunikatów.
- Problemy z nawiązywaniem rozmów telefonicznych – W sytuacji rozmowy telefonicznej osoby z APD nie mają wsparcia w postaci języka ciała rozmówcy, co dodatkowo utrudnia im rozumienie komunikatów.
- Unikanie spotkań towarzyskich – Dorośli z APD mogą unikać spotkań w większym gronie, ponieważ hałas i wiele głosów jednocześnie sprawiają, że rozmowy stają się dla nich zbyt trudne.
Jak zdiagnozować APD?
Diagnoza APD obejmuje specjalistyczne testy wykonywane przez audiologa oraz wywiad dotyczący funkcjonowania w różnych sytuacjach dźwiękowych. Ponieważ APD może przypominać inne zaburzenia, takie jak ADHD czy dysleksja, właściwa diagnoza jest kluczowa, aby zidentyfikować rzeczywiste przyczyny trudności w przetwarzaniu dźwięków. Diagnostyka APD często obejmuje testy na zdolność rozróżniania dźwięków, koncentracji w hałasie oraz interpretacji sekwencji dźwiękowych.
Więcej o procesie diagnostycznym APD znajdziesz w artykule „Diagnoza i testy na zaburzenia przetwarzania słuchowego”.
Jak wspierać osoby z APD?
Dzieci z APD
Dzieciom z APD można pomóc, zapewniając im odpowiednie warunki do nauki i komunikacji, na przykład:
- Zastosowanie wizualnych wskaźników – Pomocne mogą być materiały wizualne, które wspierają zrozumienie i zapamiętywanie informacji.
- Unikanie hałasu – Warto minimalizować szumy tła i umożliwić dziecku korzystanie z pomocy słuchowych, które filtrują dźwięki otoczenia.
- Krótkie i jasne instrukcje – Należy dawać dziecku krótkie i jednoznaczne polecenia, co ułatwia mu przetwarzanie informacji.
Dorośli z APD
W przypadku dorosłych pomocne mogą być:
- Trening słuchowy – Specjalne ćwiczenia słuchowe, które rozwijają zdolność do przetwarzania dźwięków i poprawiają koncentrację.
- Aplikacje wspierające przetwarzanie dźwięków – Istnieją narzędzia, które pomagają przetwarzać dźwięki oraz poprawić ich zrozumienie.
- Wsparcie terapeutyczne – Terapia u audiologa lub specjalisty zajmującego się przetwarzaniem słuchowym pomaga w nauce technik radzenia sobie z trudnościami.
Więcej informacji na temat metod wspierających osoby z APD znajdziesz w artykule „Terapie i narzędzia wspierające przetwarzanie słuchowe”.
Podsumowanie
Zaburzenia przetwarzania słuchowego mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie zarówno dzieciom, jak i dorosłym. Wczesna diagnoza oraz zastosowanie odpowiednich metod wsparcia mogą znacząco poprawić jakość życia i pomóc osobom z APD lepiej radzić sobie w sytuacjach wymagających skupienia na dźwiękach. Jeśli zauważasz u siebie lub swojego dziecka objawy APD, warto skonsultować się ze specjalistą, aby uzyskać pomoc i wdrożyć efektywne rozwiązania.
Więcej informacji o diagnozie i terapii APD znajdziesz na stronie Poradnia Autostop, gdzie znajdują się szczegółowe wskazówki i wsparcie dla osób z zaburzeniami przetwarzania słuchowego.
